Fatmira Nikolli- Ekspozita e pikturës “Sub’konshienc Urbane” do hapet në galerinë e re të dedikuar artit kontemporan “IICAS International Interactive Contemporary Art Space” “TiranArtGalery”, ditën e martë në datë 9 tetor. Kjo është ekspozita e dytë e hapur me punimet e fundit të piktorit Dritan Nasi, pas hapjes në Tiranë të ekspozitës së pikturës “Fjalë nën telajo” që u organizua në sallën të ekspozitave në Muzeun Historik Kombëtar në datë 9 mars 2017. Është një koncidencë e bukur që të dyja ekspozitat po hapen në datë 9, të dy viteve të njëpasnjëshme.
– Ka kaluar vetëm një vit nga ekspozita juaj e fundit. Pse kaq shpejt? Çfarë synon, duke ndjekur me këto ekspozita të njëpasnjëshme?
Kjo është pjesë e procesit krijues, unë jam duke punuar dhe në momentin që shkon në studio, je i hapur për të gjitha format stilistike të ndryshme që fillojnë të shfaqen në punën krijuese mbi telajot në formatin e tyre. Sa kohë punon gjithmonë, do jesh i vëmendshëm për të rejat.
– Ç’tematikë e nxit zgjedhjen e mjeteve shprehëse, figurat dhe vizionet që shfaqen në piktura?
Sot e përditë më shumë jetojmë në një shoqëri që është në ndryshim të pandërprerë. Ndryshimet janë të shumta në kuadrin e shoqërisë dhe të gjithë sjelljes qytetare. Zhvillime ka në qëllimet e jetës si dhe në standardet e ndryshme për t’u ndjekur, fillojnë të zëvendësohen të gjitha format e shoqërisë, të qëllimeve, të cilat janë simbolikë e synimeve reale për të gjithë. Qyteti ku jetojmë shfaqet, duke përcaktuar jetën tonë të përditshme nëpërmjet arkitekturës së saj, por në të njëjtën kohë ka, edhe “Sub’konshiencën Urbane” që është Sub’arkitektura e saj, e përbërë nga sjellja dhe modelet shoqërore e individëve që jetojnë në të. Të dyja Mbi’arkitektura dhe themelet e saj Sub’arkitektura krijojnë shoqërinë dhe shfaqet në momentet me personale dhe intime të gjithkujt. Arkitektura e qytetit është duke u zhvilluar në mënyrë të dukshme po nuk mund të themi të njëjtën gjë për Sub’arkitekturën shpirtërore. Forma shfaqet duke mbuluar njerëzoren e gjithkujt. Jetojmë në një zgjatje kohore, jemi në mes të një zbulimi me afat të pambarushëm, rrjedhë e një moshe pjekurie, e cila nuk po vjen, e cila u referohet ndryshimeve të zhvillimit dhe të maturimit në një vend me aspektet psikosociale dhe kulturore në ndryshim. Pjekuria është një periudha e tranzicionit, psikologjike dhe sociale, e cila shprehet në shoqërinë tonë, por edhe në arkitekturën e qytetit. Qyteti ynë përputhet me pubertetin, por kufijtë e saj janë më pak të saktë dhe lëvizin në silueta psiko-sociale, kulturore, ku zhvillohen po zhduken njëkohësisht pa u vijëzuar mirë. Gjatë të zhytur në kohën si fatkeqësi si për ndryshimet fizike e pubertit shoqëror ku po rrotullohemi në pafundësi.
– Një galeri e re, një kuratore e re. Cila është gjuha e përbashkët?
Tinamaria Marongiu është themeluese e IICAS (Hapësirë Ndërkombëtare Interaktive Bashkëkohore e Artit) “TiranArtGallery”, objektivi i fondacionit është të jetë gjithmonë kujdesshëm për të kuptuar aspekte të rastit dhe jo të paracaktuar. “IICAS TiranArtGallery” ka lindur me vullnetin për të bashkuar njerëzit përmes çdo forme të gjuhës artistike. Një enë në të cilën për të jetuar momente të këndshme e ‘fun’ dhe pasurimit kulturor për përdoruesit, dhe ndërtimit gjithashtu, duke shkëmbim intelektual dhe krijues, për ata që kanë zgjedhur për t’i dhënë kuptim të ekzistencës së tyre duke bërë botën mendimet dhe ndjenjat e tyre përmes një “veprimi” në “Art.IICAS TiranArtGallery”, një kalim i vazhdueshëm i informacionit artistik dhe gjuhëve të reja që gjejnë hapësirë dhe përhapje dhe veprojnë si një jehonë e ekzistencës sonë bashkëkohore.
Kuratore e kësaj ekspozite është artistja italiane Tinamaria Marongiu. Ajo në krijimet e saj “Arte Compatta” Box-Es përmban një koncept të fortë, të projektuar drejt hapësirave pa ndonjë lloj standardizimi, konformiteti dhe homologimi. “Arti kompakt”, një mendim i rrënjosur në Es-sere, që bën fjalë kyçe si “Uniqueness, Universalality, Union, Humanity, Equality” dalin. Prerogativat themelore të nevojshme në art dhe në jetën shoqërore. Përmes një udhëtimi të gjatë të brendshëm dhe kërkimeve dhe një Master në Këshillimin Artistik të Ndërmjetësimit, ajo do ta zhvillojë kreativitetin e saj më shumë që do ta udhëheqë atë të afrohet dhe të përdorë gjuhë të reja ekspresive. Poezi, fotografi deri në arritjen e artit vizual. Ajo është autorja veprës objekt i poezisë vizuale “Arte Compatta” Box-Es, të cilën e ekspozon në mbarë botën. Në vitin 2011 ai u zgjodh për të marrë pjesë në Bienalen e Artit Bashkëkohor në Chianciano, ku ai fitoi çmimin e tretë për artin e aplikuar.
-Sa kohë duhet për një ekspozitë?
Kjo ekspozitë nuk kufizohet në një kohë të caktuar. Ajo është e përfshirë nga e njëjta gjendje dhe të njëjtën emocion që kalon në të gjitha pikturat. Kjo ekspozitë është e mbajtur gjatë, është e lidhur me ekspozitat e tjera. Ajo ka në brendësi të saj disa mënyra të përjetimin të emocionit dhe të shprehjes artistike, të gjitha këto të vendosura në një kronologji që fillon nga punët e fundit dhe deri tek ato të cilat janë pikturat e para, të ekspozuara në këtë ekspozitë. Ky cikël si fillim kapur piktura që janë ekspozuar edhe në ekspozita në Itali, ku kishte një kërkim dhe një lojë ku format dhe lëvizjet ishin si shprehje e ndjenjave, në përpunimin e dytë pati një ndikim nga skulptura dhe në fund janë pikturat të cilat janë realizimi i këtij cikli. Ky subjekt është i lidhur me disa ekspozita që janë ekspozuar në Itali dhe në Paris, është një poetikë pak metafizike e ndjenjës dhe e raportit të dashurisë. Si një raport njerëzor. Përsiatje në skulpturë është shumë e ndjeshme në piktura, pasi shfaqet në përcaktimin dhe lëvizjen e formave.
-Cila është forma juaj më e pëlqyer e shprehjes?
Mua gjithmonë më ka pëlqyer kompozimi, kompozimi është pak i përdorur në Shqipëri, për faktin që në përgjithësi të gjithë kërkojnë peisazhe dhe natyra të qeta. Gati 90 për qind e të gjitha pikturave që janë në shtëpi dhe në privat janë të kësaj natyre. Kompozime gjen vetëm në institucione shtetërore, një pjesë e mirë e natyrës historike. Kjo ekspozitë është në zhanrin e kompozimit vaj në telajo disa nga pikturat janë edhe në teknikën miks vaj dhe akrilik në telajo. Si kompozime janë të gjitha në format të madh 110×80 cm. përzgjedhja e formatit për mua është shumë e rëndësishme. Unë jam i bindjes që çdo pikturë kërkon formatin e vet nëpërmjet të cilit të shprehet.
-Ç’kërkesë do kishit për vizitorët?
Është një kërkesë që kur jemi para pikturave të rrimë duke e parë sa më shumë, se në këtë mënyrë do të mundim të marrim emocionin që përshkon çdo pikturë.
